Constitución Política de los Estados Unidos Mexicanos en náhuatl de la Huasteca Potosina

 
1
TLANEJNEUILYOTL TLEN SENTIKMASEUALMEJ.
IYOJOK TLAIJTOLNECHIKOLI
SE TEKPANALI
Sesenkatsitsij tepanitali
Sentipaj tlaijtoli (Art. 1). Pan mexkotlali nochi maseualmej kipiaj sesenkatsitsi tepanitali katli
kijtoua ueyiamochtli tekpantlajtoli, uan ni amo uelis kinkixtilisej tlan amo tlajtoua pan inoj.
Pan tonelueyi teyoual tekpiloltlakamej nochi tlen nika asi analieuanij itstosej ka nemajkayotl
pampa tekpantlajtoli kinmanauia.
Amo moechkapanos yon se maseuali tlan nauatl, tenenk o xi’òi, tlan tlakatl o siuatl,
ixiuitsontika, tla kukuya o amo tsontlalnamiki, iteotlajtoli, itlaneneuilili, ipaktilistli, tla
monamiktijtok o amo, uan sekinok tlen amo kiinamiki ken nupa amo kiipatimakas ixitlaualis
uan nemajkayotl.
Ometipaj tlaijtoli (Art. 2). Mexkotlali amo uelis motlajkotlapanas.
Pan ni mexkotlali itstokej maneltikej maseualikiniuaj katli momelaua pan teyoualmej, uan ni
ualaui tlen saniki ya itstoya pan ni mexkotlal tlen uajka ayamo asitoya analieuanij uan kipia
ininkalchikolis, tomintekitlaxtlauili, uejkapantlalnamikili uan tlamantli tlaneneuili.
Ixtlimaseualtlaneneuili ni katli ipati ikayampa nesis ajkeyamej monelkualtia pan teyoual
maseualmej.
Teyoualmaseualmej katli kichiua se sentikanok nechikolistli, tomintekitlaxtlauili, uan
uejkapantlalnamikili, tlen itstoke pan se almontlali uan kipia inintekichiuanij katli yajuanti
kintokaxtia ika uejkapantlalnamikilis.
Ixitlaualis maseualteyoualmej kipia majkauilistli, mochiuas tlen tlajtoua tekpantlajtoli ka
inemajkayotlchiuali tlen ka motemachis pan ueyisentijkonechikoli. Nelkiximatilistli tlen
altepemej uan teyoualmej mochiuas pan tekpantlajtolmej uan xitlaualismej tlen
tlaltokayolmej, katli yajuanti kiipanitase katli nika ya achtiui ijkuilijtok pan ni ome tlaijtoli.
 
2
A. Ni tekpantlajtoli kineliximati uan temaka ixitlaualis tlen kipiaj altepemej uan
maseualteyoualmej, kinmaka majkayotlsenkaualistli uan nelkualtisej:
I. Kijtosej kejnijki kichiuase ipakilisnechikolis, tomintekitlaxtlauili, tlajtoltinij uan
uejkapantlalnamikili.
II. Kitlalis uan kitekiuis ixitlaualis ika yani kisenkauasej kuesolmej, kichiuase ken
ijkuilijtok ipan tekpantlajtoli, kiipanitase sesenkatsitsitepanitali uan
amochsentijkamaseualtlanauatili uan nojkia kipanitas tlen ininpatij siuamej. Tekpantlajtoli
kiijtos katlike tlamanauijkemej tekipanose ken moneki.
III. Ika ininxitlaualis kintokaxtise pan nesentiloli inintekichiuanij katli tekitlnenemiltise, iuan
kininpatiuisej siuamej sanse ken tlakamej, uan kiampa moipanitas tekpantlajtolmej.
IV. Kinmanauise uan kinpajtitlalisej ininmaseualtlajtol, inin tlaneneuili uan nochi katli
momelaua pan ininuejkapantlalnamikili.
V. Kikualchichiuas uan kimanauis kampa itstok ialmontlali tlen tlajtoua tekpantlajtoli.
VI. Kiselis katlaipanitali iaxka tlali, almontlali, tlen taltoua pan tekpantlajtoli, uan ixitlaualis
katli kipia exkatiyani pan teyoualmej, kitekiuis ken moneki katli eltok pan iteyoual uan amo
uelis kitekiuis katli kinmanauia tekpantlajtoli. Pan inoj moneki achtiui monechikose ken
tekpantlajtoli tlajtoua.
VII. Kampa kamanalti maseuatlajtolmej kintokaxtise inintlayakankemej katli tekipanose
pan teyoualtlatilankemej.
Tekpantlajtolmej katli eltok pan tlaaltokayolmej kiipanitase ni xitlaualismej tlen tlalilanka
teyoualmej, ka yani tekipanose ken katli kipiaj ininmaseualxitlaualis.
VIII. Kintlakakilisej pan tekisenkaualkamanali tlen tlaaltokayotl. Ni xitlaualistli motekiuis
pan nochi amatlasenkaualismej ka tekichiuanij kisenkauas, tlen katli se o ka miakili
moixpantia, kipajtitlalise iuejkapantlalnamikilis ka tlaipanitali tlen tajtoa tekpantlajtoli.
Maseualmej nochipa tonali kipia kinmatlakechise tlatotonketlkamanali iua tlamanauijkemej
katli kiiximatij inin maseualtlajtol uan uejkapantlanamikili.
 
3
Tekpantlajtolmej uan xitlaualismej katli kipia tlaltokayomej kinmakas nemajkayotl
maseualteyoualmej tlen yajuanti kijtose katli kinmonekilia pan sesenka tlaltokayolmej,
kiampa kinmanauis maseualteyoualmej.
B. Nochi tlaltokayolmej tlen tomexko uan itlatilanka teyoualmej, tlayolchikauase san se
tlen nochi maseualmej uan kitlamise katli amo kuali, kitlalise kaltekichiuanij uan kichiuase
tlaneneuiltipa kampa moixpanextis ipatijka ixitlaualis tlen maseualmej uan ikualtilojka tlen
altepemej uan teyoualmej, ni mochiuas ka itlapaleuikauan maseualmej.
Tlen motlamiltis katli amo kipiaj altepemej uan teyoualmej, uan kinmonekilia, tekichiuanij
moneki kichiuasej:
I. Kinpaleuis ka tekitlsentiloli tlen iuexka uextekapan maseualteyoualmej, tlen ka yampa
mokualtilitias tomintlachtlauili uan mokualtilis inemilis teyoualmej, ka itlapaleuijka tlen eyi
tekitlanauatianij, uan nojkia ka itlapaleuil teyoualmej. tekichiuanij tlen tlatilanka teyoualmej
kinmakas san se tomintlapaleuili katli teyoualmej kitekiuise tlen kinmonekilia.
II. Kimiakiltis kaltlamachtiloyalmej kampa monextilis nemachtili ka omej tlatolmej,
tlajkuilosej uan momachtise ika maseualtlajkuilolpamitl, momachtianij ma kitsontika
inimachtil, kin nextilisej kenijki tekipanose, uan nojia ma kitsontijka pan
ueyikaltlamachtiloyalmej. Kinpaleuis ka tomintlaxtlauili maseualmomachtianij, ka yani
mopaleuise. Mochiuas uan motlalis pan amochtli tlanextilistli, tlanextili katli moneki, uan eltok
pan uekapantlalnamikili teyouali, tlen tlajtoua xitlaualistli uan ka itlakechil maseualteyoualmej.
Moipanitas tlaneneuili tlen nochi uejkapantlalnamikili tlen eltok pan tomexkotlal.
III. Kinpaleuisej ika tepajtikakalmej tlen nochi mexko tlali, uan kitekiuise
kuatitlaxiuipajmej, uan kinpaleuis teyoualmaseualmej ka tlakualistli nelkuali, achtiui kiselise
nochi konemej.
IV. Kinkualchiuasej tlen kinmonekilia maseualteyoualmej uan ikakiuil pakilisnechikoli, uan
ka tomintlapaleuili tlaixpantiloxpa o teaxkatomintlapaleuijketl ika yani kichiuase uan
kikualtilise inin kaljuan iuan sejkinoj tlapaleuilistli.
V. Kinmakas kakiuili maseualsiuamej pan tekinechikolmej, kinmanauis inemilis,
kinmapaleuise pan nemachtili uan itlanejneuiltlapaleuil tlen mochiuas tlen inemilis teyouali.
VI. Kiueiyichiuasej tepostlanonotsaloli pan teyoualmej, kichijchiuase uan kiuejueyakilise
apolteueyiojtli, chapojpoueyiojtli, tlilmekakamanali altepemej uan maseualteyoualmej uelise
kipiase, kitekiuise uan kikuitlauise teposkamanali, teposixpatlanextili uan amatlamoyajketl
tlen tlajtoa xitlaualistli.

Para continuar leyendo

Solicita tu prueba

VLEX utiliza cookies de inicio de sesión para aportarte una mejor experiencia de navegación. Si haces click en 'Aceptar' o continúas navegando por esta web consideramos que aceptas nuestra política de cookies. ACEPTAR