Exploración del concepto de violencia y sus implicaciones en educación

AutorEdisson Cuervo Montoya
CargoDoctor en educación por la Universitat de Valencia
Páginas77-97
Εδισσον Χυερϖο Μοντοψα∗∗
Εξπλοραχι⌠ν δελ χονχεπτο δε ϖιολενχια
ψ συσ ιµπλιχαχιονεσ εν εδυχαχι⌠ν
Ρεσυµεν
Εν τορνο αλ χονχεπτο δε ϖιολενχια σε προπονε ρετοµαρ, δε αλγυνασ δισχιπλινασ δε λασ
χιενχιασ σοχιαλεσ, δετερµιναδασ χαραχτερστιχασ δελ ρεφεριδο τρµινο, λο θυε αψυδαρ〈 α
διφερενχιαρ ελ σεντιδο ο σεντιδοσ δε λα µισµα, ταντο εν ελ τερρενο σοχιαλ χοµο εν λοσ
εσπαχιοσ εδυχατιϖοσ εν παρτιχυλαρ, µερχεδ δε συ µανιφεσταχι⌠ν ψ αβορδαϕε εν διστιντοσ
〈µβιτοσ σοχιαλεσ χοντεµπορ〈νεοσ θυε χοηαβιταν χον λα ϖιολενχια εν συ χοτιδιανιδαδ.
Ελ αρτχυλο φιναλιζα χον αλγυνοσ χυεστιοναµιεντοσ θυε πυεδεν σερ συγερεντεσ παρα
αλγυνασ ρυτασ δε ινδαγαχι⌠ν εν τορνο αλ αβορδαϕε δελ χονχεπτο δε ϖιολενχια, εν χλαϖε
δε ινϖεστιγαχι⌠ν εδυχατιϖα, µ〈σ αλλ〈 δε λα πρεοχυπαχι⌠ν µαρχαδα πορ ελ λλαµαδο
βυλλψινγ ο µατονεο χοµο λα νιχα ποσιβιλιδαδ δε πενσαρ λα ϖιολενχια εν εδυχαχι⌠ν.
Παλαβρασ χλαϖε: ϖιολενχια διρεχτα, ϖιολενχια ινδιρεχτα, ϖιολενχια σοχιαλ, ϖιολενχια εν
λα εδυχαχι⌠ν.
Αβστραχτ
Εξπλανατιον οφ τηε χονχεπτ οφ ϖιολενχε ανδ ιτσ ιµπλιχατιονσ ιν εδυχατιον. Αβουτ τηε
χονχεπτ οφ ϖιολενχε, ιτ ισ προποσεδ ιν τηε πρεσεντ τεξτ, χολλεχτ σοµε δισχιπλινεσ οφ
σοχιαλ σχιενχεσ, τηε αππροαχη το χερταιν χηαραχτεριστιχσ οφ τηατ τερµ, ωηιχη ωιλλ ηελπ το
διφφερεντιατε τηε µεανινγ ορ σενσε οφ ιτ, βοτη ιν τηε σοχιαλ φιελδ ασ εδυχατιοναλ σπαχεσ
ιν παρτιχυλαρ, τηρουγη ιτσ µανιφεστατιον ανδ χοντεµποραρψ αππροαχη ιν διφφερεντ σοχιαλ
σπηερεσ τηατ χοεξιστ ωιτη ϖιολενχε ιν τηειρ δαιλψ λιϖεσ. Τηε αρτιχλε ενδσ ωιτη σοµε
θυεστιονσ τηατ µαψ βε συγγεστιϖε φορ σοµε ρουτεσ οφ ινθυιρψ αβουτ τηε αππροαχη το τηε
χονχεπτ οφ ϖιολενχε ιν κεψ εδυχατιοναλ ρεσεαρχη, βεψονδ τηε χονχερν µαρκεδ βψ τηε
σο−χαλλεδ Βυλλψινγ ορ βυλλψινγ ασ τηε ονλψ ωαψ οφ τηινκινγ τηε ϖιολενχε ιν εδυχατιον.
Κεψ ωορδσ: ϖιολενχε διρεχτ, ινδιρεχτ ϖιολενχε, σοχιαλ ϖιολενχε, ϖιολενχε ιν εδυχατιον.
Αρτχυλο ρεχιβιδο ελ 27−02−16
Απερτυρα δελ προχεσο δε διχταµιναχι⌠ν: 14−03−16
Αρτχυλο αχεπταδο ελ 02−08−16
∗ Ελ πρεσεντε τεξτο φορµα παρτε δε λασ ινϖεστιγαχιονεσ τε⌠ριχασ ρεαλιζαδασ εν ελ µαρχο δε λα
ελαβοραχι⌠ν δε λα τεσισ δοχτοραλ ςιολενχια διρεχτα εν λοσ χυρριχυλα δε ινστιτυχιονεσ εδυχατιϖασ
εµπλαζαδασ εν χοντεξτοσ δε χονφλιχτο αρµαδο (Υνιϖερσιτατ δε ςαλενχια−Εσπα〉α).
∗∗ ∆οχτορ εν εδυχαχι⌠ν πορ λα Υνιϖερσιτατ δε ςαλενχια. Χοορδιναδορ δε λα Υνιδαδ δε Ασυντοσ
Χυρριχυλαρεσ δε λα ςιχερρεχτορα δε ∆οχενχια δε λα Υνιϖερσιδαδ δε Αντιοθυια. Ινϖεστιγαδορ δελ
Γρυπο δε Ινϖεστιγαχι⌠ν εν Αντροπολογα Πεδαγ⌠γιχα ε Ηιστ⌠ριχα (Φορµαπη).
78
Πολτιχα ψ Χυλτυρα, οτο〉ο 2016, νµ. 46, ππ. 77−97
Εδισσον Χυερϖο Μοντοψα
ν ελ ιντεντο πορ δεφινιρ υν χονχεπτο χοµο ϖιολενχια,
σον µυχηοσ λοσ αυτορεσ θυε ηαν βυσχαδο ελ χαµινο
δε διφερενχιαχι⌠ν χονχεπτυαλ δε υν τρµινο δε ταλ ενϖεργαδυρα ψ χοµπλε−
ϕιδαδ, ψ νοσ ενχοντραµοσ χον ϖαριαδασ αχοταχιονεσ, πλαντεαδασ δεσδε διϖερσασ
δισχιπλινασ: σοχιολογα, αντροπολογα, δερεχηο, φιλοσοφα, χιενχιασ πολτιχασ,
πσιχολογα ψ πσιχοαν〈λισισ, εντρε οτρασ. Α εστε ρεσπεχτο Γονζ〈λεζ,1 εν υνα χοµ−
πλετα ινϖεστιγαχι⌠ν τε⌠ριχα, διρ〈 θυε λα ϖιολενχια πυεδε σερ πενσαδα χοµο υν
χονχεπτο ηιστ⌠ριχο ψ θυε εν τοδα συ τραψεχτορια χοµο φεν⌠µενο εστυδιαδο
νο εσ ποσιβλε ατριβυιρ λα χονσεχυχι⌠ν δε συ δεφινιχι⌠ν υνϖοχα δεσδε αλγυνα
δισχιπλινα εσπεχφιχα, µ〈σ βιεν λο θυε σε ηα λογραδο εσ λα συπερποσιχι⌠ν δε
περσπεχτιϖασ τε⌠ριχασ, θυε ινφρυχτυοσαµεντε ηαν τραταδο δε χαπτυραρ ο εξπλιχαρ
εν υν χονχεπτο διχηο φεν⌠µενο. Χον βασε εν ελλο, διχηο αυτορ ρεφιερε θυε
εστα ρεαλιδαδ, βροτα δε µυψ διϖερσοσ προχεσοσ σοχιαλεσ, ψ αν ηοψ νο σε
ρεσιγνα α θυεδαρ χονστρε〉ιδο εν χατεγορασ πρεχισασ ψ χοηερεντεσ.2 Ταµβιν
Ελσα Βλαιρ µενχιονα λα γραν διφιχυλταδ παρα δεφινιρλα ψ λα φαλτα δε αχυερδο εντρε
λοσ αυτορεσ, τοδα ϖεζ θυε σον ϖαριασ λασ δισχιπλινασ αχαδµιχασ θυε τιενεν θυε
ϖερ χον υν χονχεπτο δε εστασ χαραχτερστιχασ ψ χοµπλεϕιδαδ.3 ∆ε εστα µανερα,
χοµπαρτε α συ ϖεζ χον Σµελιν λα ιδεα δε θυε θυιεν ηαβλε δε ϖιολενχια δεβε
αχλαραρ πριµερο θυ εντιενδε πορ στα.4
Ασιµισµο, δεσδε ελ πυντο δε ϖιστα εµπριχο εν ελ 〈ρεα δε λα σαλυδ µενταλ
ψ συ ρελαχι⌠ν χον λα ϖιολενχια, Ηαρρισ, Οακλεψ ψ Πιχχηιονι ενχυεντραν εν
συ ινϖεστιγαχι⌠ν θυε λασ µλτιπλεσ φαχετασ δε λα ϖιολενχια εσβοζαδασ εν λοσ
χυεστιοναριοσ θυε ηαν πρετενδιδο µεδιρλα, χοµο εσ ελ χασο δε λοσ τραβαϕοσ δε
Ορυε ψ Χαλϖετε,5 Φερν〈νδεζ, Τριανεσ, ∆ε λα Μορενα, Εσχοβαρ, Ινφαντε ψ Βλανχα,6
ΕΙΝΤΡΟ∆ΥΧΧΙΝ
1 Εδυαρδο Γονζ〈λεζ Χαλλεϕα, Λα δεφινιχι⌠ν ψ λα χαραχτεριζαχι⌠ν δε λα ϖιολενχια δεσδε ελ
πυντο δε ϖιστα δε λασ χιενχιασ σοχιαλεσ, Αρβορ, 167(657), 2000, ππ. 153−185.
2 Ιβιδ., π. 176.
3 Ελσα Βλαιρ Τρυϕιλλο, Απροξιµαχι⌠ν τε⌠ριχα αλ χονχεπτο δε ϖιολενχια: αϖαταρεσ δε υνα
δεφινιχι⌠ν, Πολτιχα ψ Χυλτυρα, νµ. 32, οτο〉ο, 2009, ππ. 9−33.
4 ϑαχθυεσ Σµελιν, Πουρ σορτιρ δε λα ϖιολενχε, Παρσ, Λεσ διτιον ουϖριρεσ, 1983.
5 Ιζασχυν Ορυε ψ Εστηερ Χαλϖετε, Ελαβοραχι⌠ν ψ ϖαλιδαχι⌠ν δε υν χυεστιοναριο παρα µεδιρ
λα εξποσιχι⌠ν α λα ϖιολενχια εν ινφανχια ψ αδολεσχενχια. Ιντερνατιοναλ ϑουρναλ οφ Πσψχηολογψ
ανδ Πσψχηολογιχαλ Τηεραπψ, 10(2), 2010, ππ. 279−292.
6 ϑαϖιερ Φερν〈νδεζ Βαενα, Μαρα ςιχτορια Τριανεσ, Μαρα Λυισα ∆ε λα Μορενα, Μιλαγροσ
Εσχοβαρ Εσπεϕο, Λιδια Ινφαντε Χα〉ετε ψ Μαρα Βλανχα Μενα, Προπιεδαδεσ πσιχοµτριχασ δε υν
χυεστιοναριο παρα λα εϖαλυαχι⌠ν δε λα ϖιολενχια χοτιδιανα εντρε ιγυαλεσ εν ελ χοντεξτο εσχολαρ,
Αναλεσ δε πσιχολογα, 27(1), 2011, ππ. 102−108.

Para continuar leyendo

Solicita tu prueba

VLEX utiliza cookies de inicio de sesión para aportarte una mejor experiencia de navegación. Si haces click en 'Aceptar' o continúas navegando por esta web consideramos que aceptas nuestra política de cookies. ACEPTAR